کسی که در نماز حواسش پیش غیرخدا و متوجه زندگی است، چگونه به خود اجازه میدهد در پایان نماز بگوید: السلام علیکم و رحمهالله؟
یکی از عرفای بزرگ اسلام سخنی دارد که در کتاب «سر الصلاه» امام خمینی (ره) هم آمده است. وی میگوید: کسی که در نماز حواسش پیش غیرخدا و متوجه زندگی است، چگونه به خود اجازه میدهد در پایان نماز بگوید: «السلام علیکم و رحمهالله»؟ چون پیغمبر اکرم (ص) فرمود: «المُصَلِّی یُنَاجِی رَبَّهُ» نمازگزار، مشغول مناجات با خداست. پس با مردم و در جمع دیگران نیست.
وقتی نمازش تمام شد و مناجاتش با خدای سبحان به پایان رسید، از حضور خدا برمیگردد و در بین مردم قرار میگیرد و چون وارد جمع دیگران میشود میگوید: «السلام علیکم …»
افرادی که در مجمع و مجلس در کنار یکدیگر نشستهاند، هیچ کدام به یکدیگر سلام نمیکنند؛ زیرا در حضور یکدیگرند. کسی که در آن جمع نیست و از جای دیگر وارد میشود سلام میکنند.
سلام آخر نماز نه دعاست و نه ذکر، بلکه تحیت است.
لذا اگر در وسط نماز کسی عمداً بگوید: «السلام علیکم»، نمازش باطل است و اگر اشتباهاً گفت، باید دو سجده سهو به جا آورد.
سلام آخر نماز، به عنوان تحیت و درود است؛
چون نمازگزار با خدایش مناجات میکند و در بین مردم نیست، وقتی که نمازش تمام شد و از مناجات با خدا برگشت و زمینی شد و به جمع مردم پیوست، به مردم سلام میکند.
فقها نیز گفتهاند، در نماز جماعت هنگام گفتن «السلام علیکم» امام به کدام قسمت نگاه کند، مأمومین به کدام قسمت رو کنند.
آن بزرگ عارف میگوید: من در تعجبم کسی که حواسش پیش زندگی است و اصلاً با خدا مناجات نکرده و از مردم جدا نشده، چگونه به خود اجازه میدهد که بگوید «السلام علیکم و …»؟!